26 czerwca 2025 roku statek Dragon z czteroosobową załogą misji Ax-4, w tym polskim astronautą projektowym ESA Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim, zadokował do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. To początek pierwszej w historii Polski technologiczno-naukowej misji kosmicznej realizowanej w ramach współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA).
To ogromny krok – nie tylko dla Ciebie Sławoszu i zespołu, ale też dla całej Polski. Bo od dziś jesteśmy nie tylko widzami, ale dołączamy do elitarnego grona państw, które prowadzą badania w kosmosie. I co najważniejsze – to ogromna inspiracja dla młodych ludzi w Polsce. Kosmos jeszcze nigdy nie był tak blisko – mówił tuż po dokowaniu minister rozwoju i technologii Krzysztof Paszyk.
Misja IGNIS to efekt ścisłej współpracy Ministerstwa Rozwoju i Technologii, Polskiej Agencji Kosmicznej (POLSA) oraz Europejskiej Agencji Kosmicznej. Jej celem jest zarówno realizacja innowacyjnych eksperymentów naukowych i technologicznych, jak i rozwój kompetencji sektora kosmicznego w Polsce.
Polska technologia w kosmosie
Podczas około dwutygodniowego pobytu na orbicie przeprowadzone zostaną:
- 3 eksperymenty ESA dotyczące m. in. zdrowia kości i stymulacji mięśni
- 13 eksperymentów przygotowanych przez polskie firmy i instytucje naukowe we współpracy z ESA.
Eksperymenty obejmują pięć kluczowych dziedzin: badania nad człowiekiem, biologię, biotechnologię, naukę o materiałach oraz demonstracje nowych technologii.Misja IGNIS to szansa na przetestowanie rozwiązań, które w przyszłości mogą znaleźć zastosowanie zarówno w eksploracji kosmosu, jak i w medycynie, przemyśle czy ochronie środowiska na Ziemi.
Edukacja zyskuje nowy wymiar
Misja ma również silny komponent edukacyjny. W ramach krajowego programu edukacji STEM, prowadzone będą m.in.:
- Lekcje z kosmosu” dla uczniów z całej Polski,
- konkursy i eksperymenty projektowane przez młodzież,
- szkolenia dla nauczycieli,
- projekt „Klucz do kosmosu”, w ramach którego 10 000 szkół otrzyma zestawy edukacyjne do nauki podstaw elektroniki i alfabetu Morse’a.
Polska jako partner ESA
Misja IGNIS wpisuje się w Polską Strategię Kosmiczną, zwiększa kompetencje rodzimych podmiotów w realizacji badań w warunkach mikrograwitacji oraz wzmacnia rolę Polski jako partnera ESA. Sławosz Uznański-Wiśniewski pełni w misji funkcję specjalisty i jest pierwszym polskim astronautą, który bierze udział w komercyjnej misji załogowej na orbitę w ramach projektu ESA.
Międzynarodowa Stacja Kosmiczna
Międzynarodowa Stacja Kosmiczna to wspólny projekt agencji kosmicznych z Europy, Stanów Zjednoczonych, Rosji, Japonii i Kanady, który od ponad 20 lat służy jako miejsce prowadzenia badań w warunkach mikrograwitacji. ISS krąży wokół Ziemi z prędkością ponad 28 000 km/h i wykonuje około 16 okrążeń planety na dobę – co oznacza, że astronauci na jej pokładzie widzą wschód i zachód słońca co 90 minut. Międzynarodowa Stacja Kosmiczna krąży około 400 kilometrów nad Ziemią i pozwala naukowcom testować nowe technologie oraz prowadzić eksperymenty, które trudno byłoby zrealizować na powierzchni Ziemi. To ważny krok w przygotowaniach do długoterminowych misji kosmicznych, takich jak loty na Księżyc czy Marsa.